ก | ข | ค | ง | จ | ฉ | ช | ซ | ฌ | ญ | ฐ | ฑ | ฒ | ณ | ด | ต | ถ | ท | ธ | น | บ | ป | ผ | ฝ | พ | ฟ | ภ | ม | ย | ร | ล | ว | ศ | ษ | ส | ห | ฬ | อ | ฮ | ก ถึง ฮ
     กิเลสที่ยังหลงเหลืออยู่ในจิตใจของพระอนาคามี พระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัดวัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘อริยบุคคล สังโยชน์เบื้องสูง สังโยชน์ สังโยชน์ เบื้องสูง

     กุศลวิตก๓ประการของสัมมาสังกัปปะนี้ไม่กระทำความมืดมนกระทำปัญญาจักษุกระทำญาณยังปัญญาให้เจริญไม่เป็นไปในฝักฝ่ายแห่งความคับแค้นเป็นไปเพื่อนิพพานค่ะ สัมมาสังกัปปะ สัมมาสังกัปปะ สัมมาสังกัปปะ สัมมาสังกัปปะ เป็นไปเพื่อนิพพาน

     ก็คือการประพฤติตนเป็นคนเที่ยงแท้มั่นคงต่อความดีไม่หันเหไปในทางชั่วไม่ว่าจะตกอยู่ในสถานการณ์เช่นไรในทางปฏิบัติการจะมีสัจจะต่อความดีได้นั้นต้องคิดให้เห็นถึงคุณความดีได้อย่างแจ่มแจ้งและเห็นโทษของความชั่วได้ชัดเจนพยายามรักษาความดีในตนไว้ถ้าเป็นฆราวาสก็ต้องละกรรมกิเลส๔อคติ๔อบายมุข๖และต้องปรับความเห็นของตนให้ถูกให้เป็นสัมมาทิฏฐิให้ได้หากเป็นพระก็ต้องรักษาสิกขาวินัยสืบทอดพระพุทธศาสนาหากเป็นฆราวาสก็ต้องทำมาหากินตั้งตนให้ได้สร้างหลักฐานให้กับวงศ์ตระกูลใครจะอยู่ในหน้าที่อะไรก็ต้องพยายามหาดีของตนให้ได้หากหาดีนอกทางเสียแล้วก็จะเสียความจริงต่อความดี สัจจะ สัจจะ สัจจะ สัจจะ ต่อความดี

     ก็ต้องนี่เลยค่ะปรโตโมสะกับโยนิโสมนสิการ สัมมาทิฏฐิ สัมมาทิฏฐิ สัมมาทิฏฐิ ปรโตโมสะกับโยนิโสมนสิการ ปรโตโมสะกับโยนิโสมนสิการ

     ก็เพราะว่าการกล่าวสัมโมทนียกถานั้นเป็นเหตุให้ผู้ทำบุญนั้นเกิดความแช่มชื่นเบิกบานเกิดความอิ่มใจในผลบุญที่ตนทำและปรารถนาจะทำบุญเพิ่มพูนยิ่งๆขึ้นไปอีกน่ะค่ะ พระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘สัมโมทนียกถา สัมโมทนียกถา

     ก่อนที่ผู้หญิงจะบวชเป็นภิกษุณีได้นั้นต้องบวชเป็นสิกขมานาเสียก่อนสิกขมานาเป็นสามเณรีที่ต้องถือศีล๖ข้ออย่างเคร่งครัดเป็นเวลา๒ปีหากศีลขาดแม้แต่ข้อเดียวจะต้องเริ่มนับเวลาใหม่การบวชเป็นสิกขมานาจะบวชได้ต้องอายุครบ๑๘ปีเพราะว่าคนที่จะบวชเป็นภิกษุณีได้นั้นต้องอายุครบ๒๐แต่สำหรับหญิงที่แต่งงานแล้วพระพุทธองค์อนุญาตให้บวชเป็นสิกขมานาได้ตั้งแต่อายุ๑๒เพราะว่าคนที่แต่งงานจะได้เรียนรู้ความยากลำบากของชีวิตรู้จักสุขทุกข์เมื่อรู้จักทุกข์ก็จะรู้จักสมุทัยนิโรธมรรคได้จนนำไปสู่การบรรลุในที่สุดค่ะ สิกขมานา สิกขมานา

     ก่อนอัญเชิญพระพุทธรูปไปประดิษฐานที่สรงน้ำชั่วคราวให้กล่าวขอขมาเพื่อไม่ให้เกิดโทษโดยการตั้งนะโม๓จบและตามด้วย"ระตะนัตตะเยปะมาเทนะทะวารัตตะเยนะกะตังสัพพังอะปะราธังขะมะตุโนภันเต"แล้วจึงอัญเชิญพระพุทธรูปไปยังที่ประดิษฐานชั่วคราวค่ะ ก่อนเริ่มสรงน้ำพระพุทธรูปด้วยน้ำสะอาดที่ปรุงด้วยเครื่องหอมนั้นให้ตั้งนะโม๓จบและตามด้วย"อิมินาสิญฺจะเนเนวะโรโคโสโกอุปัททะโวนิพพันตุสัพพะโสเอเตสุขีโหนตุนิรันตะรัง"เพื่อกล่าวคำอธิษฐานแล้วค่อยตักน้ำสรงพระพุทธรูปต่อไปค่ะ ขอบคุณข้อมูลดีๆจาก สรงน้ำพระ สรงน้ำพระ สรงน้ำพระ นะโม๓จบ

     กัณฑ์หิมพานต์มีความยาวของเนื้อหาจำนวน๑๓๔คาถาจากทั้งหมด๑,๐๐๐คาถาพระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘หิมพานต์_(กัณฑ์)หิมพานต์

     กัณฑ์หิมพานต์มีเนื้อหาเริ่มแต่พระเวสสันดรประสูติอภิเสกสมรสกับนางมัทรีมีพระโอรสธิดาสองพระองค์คือชาลีกับกัณหาตอนหลังถูกชาวเมืองขับไล่ให้ไปอยู่ป่าด้วยข้อหาพระราชทานช้างเผือกคู่บ้าคู่เมืองให้แก่ชาวกลิงครัฐพระนางมัทรีจึงขอติดตามไปด้วยพร้อมทั้งพรรณาธรรมชาติในป่าหิมพานต์ให้พระเวสสันดรทรงทราบโดยละเอียดพระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘หิมพานต์_(กัณฑ์)หิมพานต์

     การที่ม้วนขวาเนื่องจากในสมัยพุทธกาลถือว่าการม้วนขวานั้นเป็นมงคลถ้าห่มบิดขวาเป็นการห่มแบบมหานิกายแท้เป็นวัตรปฏิบัติในการครองจีวรของพระสงฆ์มหานิกายหรือพระสงฆ์ฝ่ายเถรวาทลัทธิลังกาวงศ์ในประเทศไทยก่อนที่จะมีคำสั่งของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสให้พระภิกษุทั่วสังฆมณฑลห่มผ้าตามแบบของธรรมยุติกนิกายทั้งหมดนั้นปัจจุบันพระฝ่ายมหานิกายส่วนมากนิยมหมุนซ้ายแบบธรรมยุตหรือพระรามัญไปแทบทั้งสิ้นสันนิษฐานว่าสมณะนอกศาสนานั้นย่อมห่มชายจรดชายม้วนขวาม้วนเข้าหาตัวลูกบวบวางบนบ่าเช่นเดียวกันเพราะสังคมอินเดียสมัยนั้นถือว่าม้วนขวาหรือประทักษิณเป็นมงคลม้วนซ้ายเป็นกาลกิณีแต่ว่าน่าจะวางไว้ที่บ่าขวาเมื่อห่มเฉวียงบ่าจะเปิดไหล่ซ้ายเช่นเดียวกับนักบวชของศาสนาฮินดูหรือนอกศาสนาพุทธในประเทศอินเดียที่นิยมเปิดบ่าซ้ายสังเกตได้แม้ในปัจจุบันนี้ดังนั้นพระสงฆ์ในพุทธศาสนาจึงวางไว้ที่บ่าซ้ายและเปิดบ่าขวาเพื่อแสดงถึงความแตกต่างค่ะมหานิกายการครองจีวร

     ก็หญ้าที่นายโสตถิยะพราหมณ์ได้ถวายแด่พระโพธิสัตว์ในตอนเย็นแล้วพระองค์ได้นำไปปูลาดเป็นบังลังก์แล้วก็ตรัสรู้ในคืนนั้นน่ะค่ะหญ้า

     ก็หญ้าที่นายโสตถิยะพราหมณ์ได้ถวายแด่พระโพธิสัตว์ในตอนเย็นแล้วพระองค์ได้นำไปปูลาดเป็นบังลังก์แล้วก็ตรัสรู้ในคืนนั้นน่ะค่ะหญ้า

     การต้องอาบัติค่ะ โอวาทปาติโมกข์ อาณาวีติกกมะ

     การพูดแสดงความยินดีในความดีของผู้อื่นค่ะ พระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘อนุโมทนา อนุโมทนา

     การแปลคำว่าอนัตตานั้นใช้ได้ทั้งคำว่าไม่มีอัตตาไม่มีตัวตนมิใช่อัตตามิใช่ตัวตนเพราะ๑สามารถแปลเข้ากันได้กับพระพุทธพจน์ที่ว่า"สพฺเพสงฺขาราอนิจฺจาสพฺเพสงฺขาราทุกฺขาสพฺเพธมฺมาอนตฺตา"นักปฏิบัติธรรมย่อมกำหนดว่า"สังขารทั้งหมดทั้งสิ้นมันเป็นสิ่งไม่เที่ยงสังขารทั้งหมดทั้งสิ้นมันเป็นตัวทุกข์สรรพสิ่งทุกสิ่งทุกอย่างมันไม่ใช่ตัวตน"ดังนี้ซึ่งในพระคัมภีร์ต่างๆเช่นอภิธัมมัตถสังคหะปริจเฉทที่๘และอภิธัมมาวตารบัญญัตินิทเทสเป็นต้นท่านได้ระบุไว้ว่าไม่มีอะไรพ้นไปจากขันธ์๕นิพพานบัญญัติดังนั้นขันธ์๕จังไม่ใช่ตัวตนเพราะตัวตนไม่มีอยู่ในที่ใดๆเลย๒สามารถแปลเข้ากันได้กับสักกายทิฏฐิ๔หรือ๒๐ดังที่ตรัสไว้ทั้ง๔อย่างคือ๑ความเข้าใจผิดว่าขันธ์๕เป็นตัวตนเราเขา๒ความเข้าใจผิดว่าตัวตนเราเขามีขันธ์๕อยู่๓​ความเข้าใจผิดว่ามีขันธ์๕อยู่ในตัวตนเราเขา๔ความเข้าใจผิดว่ามีตัวตนเราเขาในขันธ์๕๓ในทิฏฐิวิสุทธินิทเทสคัมภีร์วิสุทธิมรรคก็กล่าวปฏิเสธิอัตตาให้ไม่มีอยู่ในที่ใดๆโดยประการทั้งปวงฉะนั้นพึงทราบว่าสามารถแปลได้ทั้งคำว่าอนัตตตาแปลว่าไม่มีอัตตาไม่มีตัวตนมิใช่อัตตาและมิใช่ตัวตนดังอธิบายมานี่แหละค่ะ อนัตตา อนัตตา อนัตตา อนัตตา ทั้งไม่มีตัวตนและมิใช่ตัวตน

     การใส่ร้ายพระอริยะค่ะ โอวาทปาติโมกข์ อุปวาทะ

     ก็คุณวิเศษซึ่งมนุษย์ธรรมดาไม่สามารถมีหรือเป็นได้มิใช่วิสัยของมนุษย์ทั่วไปแต่เป็นวิสัยของผู้บรรลุธรรมขั้นสูงแล้วซึ่งก็คือฌานวิโมกข์สมาธิสมาบัติมรรคและผลค่ะ พระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘อุตริมนุสธรรม อุตริมนุสธรรม

     ก็ถ้าทำอนันตริยกรรมเพียงข้อเดียวมีจิตสำนึกผิดที่ได้กระทำลงไปและได้ทำกรรมดีมากมายขณะยังมีชีวิตเมื่อตายจากโลกบุญกุศลที่ทำไว้จะนำมาหักกับบาปแห่งอนันตริยกรรมก็จะได้รับการลดโทษด้วยการไม่ไปบังเกิดไปยังมหาขุมนรกอเวจีแต่จะให้ไปเกิดขุมนรกอื่นแทนแต่ต้องได้รับโทษยาวนานเช่นกันค่ะ อนันตริยกรรม อนันตริยกรรม อนันตริยกรรม อนันตริยกรรม ดีมาก

     ก็พอเกิดมาก็มีสภาพโตเต็มวัยเลยหน่ะค่ะโอปปาติกะ โอปปาติกะ โอปปาติกะ เกิดมาแล้วโตเลย

     ก็อย่างนุ่งห่มไม่เรียบร้อยส่งเสียงดังในละแวกบ้านพูดในขณะที่คำข้าวอยู่ในปากต้องกายมารดาด้วยความรักฉันมารดาค่ะ อาบัติทุกกฏ อาบัติทุกกฏ อาบัติทุกกฏ นุ่งห่ม

     ก็อย่างรูปคู่กับตาหูคู่กับเสียงไรเงี้ยค่ะ พระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช)ปธ๙ราชบัณฑิตพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดราชโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘อายตนะ อายตนะ

     ก็ด้วยความที่ท่านเป็นผู้ไม่มีโรคภัยเบียดเบียนเป็นเหตุให้ท่านมีอายุยืนยาวแหละค่ะ เรียบเรียงโดยเธียรนันท์จากหนังสือวินาทีบรรลุธรรมอรหันต์มีจริง๑ พระพากุลเถระ พระพากุลเถระ พระพากุล อายุยืน

     การอุปสมบทด้วยการเห็นชอบของสงฆ์ตามพระบรมพุทธานุญาติอย่างที่ใช้กันในปัจจุบันนี้ไงคะเกิดจากการที่พระพุทธเจ้าทรงมอบให้สงฆ์เป็นผู้ตัดสินใจในการให้อนุญาตกุลบุตรผู้มาขออุปสมบทค่ะพระธรรมกิตติวงศ์(ทองดีสุรเตโช),พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ชุดคำวัด,วัดโอรสารามกรุงเทพฯพศ๒๕๔๘อุปสมบทอุปสมบทญัตติจตุตถกรรมวาจาญัตติจตุตถกรรมวาจาพระพุทธเจ้าทรงมอบให้สงฆ์เป็นผู้ตัดสินใจในการให้อนุญาตผู้มาขออุปสมบท



๒๓ ความรู้ก่อนหน้า |๒๓ ความรู้ต่อไป
ก | ข | ค | ง | จ | ฉ | ช | ซ | ฌ | ญ | ฐ | ฑ | ฒ | ณ | ด | ต | ถ | ท | ธ | น | บ | ป | ผ | ฝ | พ | ฟ | ภ | ม | ย | ร | ล | ว | ศ | ษ | ส | ห | ฬ | อ | ฮ | ก ถึง ฮ